Convolvulus oleifolius Desr.

Κονβολβουλος ο ελαιόφυλλος

Όρθιος θάμνος ύψους έως 30 εκ. ή συχνά πολυετές με ξυλώδη βάση. Τα φύλλα γραμμοειδή έως αντίλογχοειδή, λειόχειλα. Άνθη ροδόχρωμα, μεμονωμενα ή ανά 2 έως 12. 

Είδος της Ν. Ελλάδας, της Κρήτης και των νησιών του Αιγαίου, απαντά επίσης στην Ασιατική Τουρκία, Κύπρο, Αίγυπτο, Ισραήλ, Ιορδανία, Λιβύη, Λίβανο, Συρία και τη Μάλτα, σε φρύγανα στην ευμεσογειακή ζώνη βλάστησης. 

Στη Σύρο: σε παραλιακές θέσεις, κυρίως στο Ν. τμήμα του νησιού. 

Φωτ. (1) 1/5/2006, Κόμητο, (2) 8/4/2010, Κατεργάκι.

Pistacia lentiscus L.

Πιστάκια η λεντίσκος, κ. σχίνος, σκίνος, σχινάρι, μαστιχιά

Αειθαλής θάμνος ή μικρό δένδρο ύψους έως 2 και σπανιότερα 4 μ., με φλοιό καφέ-γκρι και φύλλα σύνθετα, απλά πτεροειδή, αρτιόληκτα(= το σύνθετο φύλλο καταλήγει σε δυο φυλλάρια) με σκουροπράσινα, δερματώδη φυλλάρια, ενώ η ράχη(= το κεντρικό νεύρο των σύνθετων πτεροειδών φύλλων από το οποίο εκπτύσσονται τα φυλλάρια) των φύλλων με εμφανή πτερύγια. Τα άνθη μονογενή, η άνθηση λαμβάνει χώρα μεταξύ Μάρτίου και Μάη. Ο καρπός σφαιρική δρύπη, πλευρικά πιεσμένη, ερυθρή αρχικά και στη συνέχεια μελανή. 

Είδος των περιοχών της Μεσογείου και της Πορτογαλίας, απαντά σε ξηρές ανοικτές θέσεις, θαμνώνες και δάση. Ανθεκτικό σε μερική σκίαση, βραδυαξές, ολιγαρκές αναφορικά με τις εδαφικές συνθήκες. Ανθεκτικό, επίσης, στους ανέμους και τα υδροσταγονίδια της θάλασσας.

Φυτό αρωματικό, φαρμακευτικό και μελισσοκομικό.Το ξύλο του θεωρείται άριστο για ξυλάνθρακες και η ρητίνη του είναι φαρμακευτική, ενώ τα σπέρματα του παρέχουν εδώδιμο και φωτιστικό λάδι που χρησιμοποιείται κυρίως από τους Άραβες, ενώ οι κλάδοι του μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην καλαθοπλεκτική.

Ως cv. chia Browitz θεωρούνται τα φυτά που καλλιεργούνται στη Χίο. Τα φυτά αυτά είναι αποκλειστικά αρσενικά και από την πλήγωση του κορμού και των κλάδων τους εκκρίνεται η γνωστή "Μαστίχα Χίου", η οποία παράγεται μόνο στα Μαστιχοχώρια στο Ν., κυρίως, τμήμα του νησιού, ενώ προσπάθειες για καλλιέργεια σε άλλες περιοχές, ακόμη και με παρόμοιες συνθήκες, απέτυχαν.

Στη Σύρο: σε θαμνώνες ή και μεμονωμένα σε όλο σχεδόν το νησί.

Φωτ. (1), (2) 10/10/2012 Ι.Μ. Αγίας Βαρβάρας, (3) 12/12/2012 Άη Γιάννης Φυσώντας, (4) 5/4/2010 Κατεργάκι.

Arisarum vulgare O. Targ. Tozz.

κ. κορακόχορτο, λύχνος, κουκούλα

Πολυετές, βολβώδες γεώφυτο ύψους 20 έως 40 εκ., με φύλλα ακέραια με καρδιοειδή βάση και μίσχο μακρύ και λεπτό, με ιώδη στίγματα. Η σπάθη του άνθους(=μεγάλο, βράκτιο που περιβάλει σαν χωνί  τον ανθοφόρο σπάδικα, στα άνθη της οικογένειας Araceae), 3 έως 5 εκ., όρθια, ανοιχτοπράσινη με κοκκινοιώδεις ραβδώσεις προς τη βάση και βαθυπράσινη έως καφειώδης στην κορυφή. Ο σπάδικας(= ταξιανθία που μοιάζει μ' ένα σαρκώδη στάχυ. Στο ανώτερο μέρος της υπάρχουν πολλά, μικρά αρσενικά άνθη και στο κατώτερο τα θηλυκά, περιβάλλεται από την σπάθη) πρασινωπός.

Είδος της Μεσογείου, απαντά σε βραχώδεις και χλοερές θέσεις. 

Φυτό τοξικό, έαν φαγωθεί ωμό, προκαλεί μια πολύ δυσάρεστη αίσθηση, παρόμοια με το τσίμπημα βελονών, στο στόμα και τη γλώσσα.

Στη Σύρο: σε πετρώδεις, κατά κανόνα, θέσεις σε όλο σχεδόν το νησί. 

Φωτ. (1), (2) 10/12/2012, Νητό, (3) 31/12/2010, Ψωμί.

Ophrys gortynia (H. Baumann & Kunkele) H.F. Paulus

κ. ορχιδέα

Η δομή του άνθους των ορχειδεοειδών είναι ιδιαίτερα πολύπλοκη, για περισσότερες λεπτομέρειες αναφορικά με την περιγραφή των ανθέων μπορείτε να ανατρέξετε εδώ.

Πολυετές κονδυλώδες γεώφυτο με ύψος 15 έως 35 εκ. Τα σέπαλα του άνθους, ωοειδώς λογχοειδή, συνήθως λευκοπράσινα και σπανιότερα το κατώτερο μισό των πλευρικών σεπάλων ελαφρώς ιώδες, ενώ τα πέταλα, λογχοειδή, κιτρινόπράσινα, ενίοτε με ιώδεις αποχρώσεις. Το χείλος ακέραιο (χωρίς λοβούς), αντιστρόφως ωοειδές, με τις παρυφές του μισού τμήματος του, ορισμένες φορές, κίτρινες. Ο θυρεός του χείλους γκριζομπλέ, ενίοτε με λευκόχρωμο περίγραμμα, αποτελούμενο από δυο κάθετες στο χείλος και μεταξύ τους παράλληλες γραμμές που συχνά ενώνονται οριζοντίως σχηματίζοντας ένα Η. Η απόφυση του χείλους πολύ μικρή έως απούσα. 

Ανθίζει από τον Μάρτη έως και τον Μάη. 

Είδος του Κ. Αιγαίου, απαντά στην Κρήτη, τις Κυκλάδες και πιθανώς την Πελοπόννησο, σε λίγο-πολύ προσήλιες, χαμηλές χορτολιβαδικές εκτάσεις, φρύγανα και θαμνώνες, σε ασβεστώδεις θέσεις, μέχρι το υψόμετρο των 600 μ.

Στη Σύρο: Σε φρύγανα στην Απάνω Μεριά και την Παρακοπή. 

Φωτ. (1) & (2), 18/4/2012 πηγή Ψύχα, (3) & (4), 04/04/2013 Γερούσι.

Colchicum cupanii Guss.

κ. κολχικό

Πολυετές, βολβώδες, γεώφυτο. Ο βολβός φέρει καστανόμαυρο χιτώνα. Τα φύλλα, συνήθως 2, στενά λογχοειδή, εμφανίζονται μαζί με το 1 έως 5 (και σπανιότερα έως 12), ροδόχρωμο-ιώδες άνθος, από τον Σεπτέβρη μέχρι και το Δεκέμβρη. Οι ανθήρες των στημόνων ιώδεις έως μελανοί, φέρουν κίτρινη γύρη.

Είδος της Κ. Μεσογείου (Ελλάδα, Αλβανία, Ιταλία, Μάλτα, Γαλλία, Αλγερία και Τυνησία), απαντά σε βραχώδη εδάφη. 

Στη Σύρο: Σε βραχώδη εδάφη, στο μεγαλύτερο τμήμα του νησιού.

Φωτ. (1),(2), 1/11/2012 Αγ. Αθανάσιος, (3) 2/11/2012 Άνω Μάννα.

Ephedra foemina Forrsk.

κ. πολυκόμπι

Αναρριχώμενος ή κατακείμενος θάμνος, ενίοτε γυνοδίοικος, ύψους συνήθως μέχρι 3 μ., με γλαυκοπράσινους κλαδίσκους με λευκόχρωμη εντεριώνη. Τα άνθη φέρονται πολλά μαζί σε στροβίλους. Οι αρσενικοί στρόβιλοι είναι σχεδόν απόδισκοι και αποτελούνται από 4 έως 8 ζεύγη ανθέων, με τα δυο κορυφαία να είναι, συνήθως θηλυκά, ενώ οι θηλυκοί στρόβιλοι φέρουν ποδίσκο και αποτελούνται από 1 έως 2 ζεύγη ανθέων. Ο καρπός με δυο σπέρματα που καλύπτονται πλήρως από κόκκινα βράκτια.

Είδος της Βαλκανικής χερσονήσου, Κύπρου, Τουρκίας και Δ. Παλαιστίνης, απαντά σε βραχώδεις θέσεις ή συχνότερα σε θάμνους, από το επίπεδο της θάλασσας μέχρι τις ορεινές περιοχές.

Φυτό φαρμακευτικό, περιέχει πολλά φαρμακευτικά αλκαλοειδή και κυρίως την εφεδρίνη.  
Στη Σύρο: Διάσπαρτο σε όλο σχεδόν το νησί.
 
Φωτ. (1) 5/01/2006, Αζόλιμνος, (2) 5/12/2012, Αζόλιμνος, (3) 29/11/2012, Κόμητο.

Juniperus oxycedrus subsp. macrocarpa (Sm.) Ball

κ. κέντρος, θαλασσόκεδρο

Δίοικος χαμηλός θάμνος με φύλλα, λογχοειδή με έντονα οξεία κορυφή, γαλαζοπράσινα, ανά τρία σε σπονδύλους. Ο καρπός είναι σφαιρικός (ραγοστρόβιλος) αρχικά ερυθροκαστανός και κατά την ωρίμανση με γαλάζιο επίχρισμα. 
Απαντά τοπικά σε βραχώδεις ή αμμώδεις παραθαλάσσιες θέσεις στη Μεσόγειο και την Βουλγαρία. 

Φυτό αρωματικό και φαρμακευτικό με το αιθέριο έλαιο του ξύλου του να έχει αντισηπτικές και παρασιτοκτόνες ιδιότητες. Σύμφωνα με τη Βάση Δεδομένων για την Ελληνική Φύση του ΕΜΠ "Φιλότης" είναι είδος σπάνιο για την Ελλάδα, με τους πληθυσμούς του να παρουσιάζουν τάση μείωσης λόγω της πίεσης που δέχονται από τον τουρισμό και τις οικοδομικές δραστηριότητες, όπως και πολλά άλλα φυτικά είδη που απαντούν σε παραθαλάσσιες περιοχές.
Γνωστό ως κέντρος. Πιθανόν η "άρκευθος η μεγάλη" σύμφωνα με τον Διοσκορίδη (μεγάλη όχι λόγω του μεγέθους του φυτού, αλλά λόγω των μεγάλων καρπών του).

Στη Σύρο: Σε παραλιακές θέσεις από την περιοχή του Αεροδρομίου μέχρι την παραλία των Σαντορινιών.

Φωτ. (1), (2) 5/12/2012 Αζόλιμνος, (3) 5/01/2006 Αζόλιμνος.

Crocus laevigatus Bory & Chaub.

κ. κρόκος

Πολυετές βολβώδες γεώφυτο. Ο χιτώνας του βολβού λείος, δερματώδης, σχίζεται σε μακριά τριγωνικά τμήματα προς την βάση.  Τα φύλλα παρόντα κατά την άνθιση. Τα άνθη λευκά ή ιώδη, συχνά με μωβ ραβδώσεις στο εξωτερικό τους. Ο φάρυγγας κίτρινος, γυμνός. Τα νήματα κίτρινα, συνήθως γυμνά. Ανθήρες λευκόχρωμοι, στύλος κίτρινος έως πορτοκαλί. 

Απαντά σε θαμνώνες και βραχώδεις θέσεις στη Ν. Ελλάδα και τα νησιά του Ν. Αιγαίου. 

Στη Σύρο: Σε παρόμοιες θέσεις στο μεγαλύτερο τμήμα του νησιού.

Φωτ. (1), (2) & (3)  28/11/2012, Επισκοπείο, (4) 12/12/2012, Αη Γιάννης Φυσώντας.